ریزش مو در کودکان و علت ریزش مو در کودکان ۷ ساله و سه ساله و کم خونی

ریزش مو در کودکان و عفونت قارچی

عفونت قارچی یا تینه کپیتیس، بیماری قارچی است که با عفونت سطح پوست سر، ابرو و مژه‌ها همراه است. کودکان مبتلا به بیماری عفونت قارچی معمولا ریزش موهای تکراری یا موهای خرد شده در بالای سطح سر خود را دارند. قسمت‌ها و تکه‌های بدون مو معمولا گرد یا بیضی و اغلب نامنظم هستند. گاهی اوقات دیده می‌شود که موها دقیقا روی پوست خرد می‌شوند و به شکل نقاط سیاهی روی پوست سر به نظر می‌آیند.

ریزش مو در کودکان و تشخیص

تشخیص بیماری ریزش مو در اثر عفونت قارچی در درجه اول براساس ظاهر پوست سر است. این بیماری کودکان زیر سن بلوغ را بیشتر درگیر می‌کند و براساس نوع قارچ درجه التهاب، عفونت و پوسته‌ریزی متفاوت خواهد بود. اگر پزشک به این نوع ریزش مو در کودک مشکوک شود، آزمایش‌های میکروسکوپی تجویز می‌کند تا به تشخیص خود مطمئن شود.

درمان ریزش مو در کودکان

بیماری عفونت قارچی با یک داروی ضد قارچ به مدت هشت هفته به علاوه شامپوی مخصوص قابل درمان است. این شامپو دو تا سه بار در هفته باید استفاده شود. این بیماری متاسفانه مسری است، بنابراین کودک بدون درمان نمی‌تواند به مدرسه یا مهدکودک وارد شود. اگر کودک به مدرسه می‌رود و البته تحت درمان دارویی قرار دارد، نیازی به ممانعت از ورود او به مدرسه نیست.

ریزش مو در کودکان و سندرم آناژن

عارضه ی سندرم آناژن از حدود ۶ ماهگی تا ۶ سالگی ممکن است کودک را مبتلا کند. سندرم آناژن در کودکان با موهای طلایی و روشن بیشتر دیده شده است. اتفاقی که در این سندرم می‌افتد این است که والدین ابراز می‌کنند موهای فرزندشان خیلی راحت و بدون درد به شکل دسته‌ای کنده می‌شود. البته پوست سر در این عارضه طبیعی است. تشخیص به نظر می‌رسد مو‌ها در این اختلال در قسمت پشت سر و در ناحیه نزدیک گردن رشد نکرده‌اند و بیشتر باعث ریزش موی منطقه‌ای می‌شوند. بنابراین ممکن است با بیماری‌هایی مانند ریزش موی سکه‌ای و تریکوتیلومانیا اشتباه شود. درمان درمان سندرم آناژن تنها توسط پزشک متخصص و استفاده از داروهای مخصوص انجام می‌شود. اما به طور کلی نگران‌کننده نیست و درمان کامل اتفاق می‌افتد.

ریزش مو در کودکان و بیماری خود ایمنی

در کودکان مبتلا به بیماری خود ایمنی علاوه بر ریزش موی سر، معمولا ابرو و مژه ها نیز دچار ریزش می شوند، در این کودکان سیستم ایمنی به اشتباه به سلول های بدن و از جمله ریشه موها حمله می کند و موجب از بین رفتن ریشه موها و ریزش تارهای مو می گردد. علت این بیماری به طور واضح در پزشکی مشخص نیست. در آزمایش خون CBC این کودکان معمولا میزان گلبوهای سفید(WBC) و زیر ساختارهای آن بیش از حد طبیعی است که نشان از فعالیت بیش از حد سیستم ایمنی بدن دارد.

ریزش مو در کودکان و استرس

ریزش مو در این کودکان به صورت تکه تکه و موهای شکسته شده با طول‌های متفاوت است. این حالت ممکن است به دلیل این باشد که کودک در معرض استرس‌های زیادی قرار دارد. استرس‌هایی مانند طلاق والدین، از دست دادن والدین یا پدر بزرگ و مادربزرگ، به دنیا آمدن خواهر و برادر دیگر و… . تشخیص در اغلب موارد گرفتن شرح حال کامل از بیمار و بررسی مسائل و مشکلات می‌تواند پزشک را به تشخیص قطعی برساند. البته در راه تشخیص باید والدین نیز نقش داشته باشند و شرایطی را کودک در آن قرار دارد، خوب شرح دهند. درمان اگر متوجه این نوع ریزش مو در کودک خود شدید، سعی نکنید او را سرزنش کنید، زیرا سرزنش سودمند نیست، بلکه علت دقیق استرس کودک را تشخیص داده و نسبت به رفع آن اقدام کنید.

ریزش مو در کودکان و اختلال وسواسی جبری

از حدود ۱۲-۱۰ سالگی ممکن است کودک به طور ناخودآگاه اقدام به کندن موهای خود کند. مناطق ریزش نامنظم با حدود مشخص همراه با شکستگی یا ساییدگی تنه مو و خراشیدگی پوست سر است. اختلال وسواسی جبری در این کودکان یکی از علل این عارضه است که با تعدیل رفتار و مشاوره روانپزشکی بهبود می‌‌یابد. ضایعات تکه‌ای و به صورت موهای خرد شده در اندازه‌های مختلف در سطح آن است. برخی کودکان مبتلا به تریکوتیلوماینا، دچار تریکوفاژی نیز می‌‌شوند، که عبارت است از کندن موها و سپس خوردن آنها که پس از مدتی گلوله‌‌های مو در معده این کودکان انباشته می‌شود. چنانچه این آسیب‌ها طولانی نباشد، با درمان، موها قابل برگشت خواهد بود. تشخیص پیش آگهی این نوع ریزش مو در کودکان خوب است. چون در اغلب موارد کودک تحت یک استرس روحی_ روانی استیا مبتلا به بیماری‌های روانپزشکی مثل وسواس، افسردگی و… است. درمان اولین قدم در درمان این نوع ریزش مو، مراجعه به روانپزشک یا مشاور و درمان استرس کودک است.

ریزش مو در کودکان و اختلالات هورمونی

کودکانی که از اختلال عملکرد تیروئید رنج می‌برند، اغلب به ریزش مو دچار می‌شوند. وقتی که غده تیروئید کودک پرکار یا کم کار است، سوخت‌وساز بدن نامنظم می‌شود. تشخیص با یک آزمایش خون ساده می‌توان اختلال عملکرد تیروئید را تشخیص داد. توجه داشته باشید که به‌طور کلی موهای نوزادان پس از تولد دچار ریزش می‌شود و موهای جدیدی جایگزین آن می‌شود و این امر کاملا طبیعی است. بیش از حد شانه زدن یا شستن موها نیز موجب شکستگی و تضعیف ریشه موها می‌شود. درمان هرگاه کودک شما دچار ریزش مو شد وحشت نکنید چرا که در اکثر موارد این شرایط موقتی خواهد بود و پس از مدت کوتاهی برطرف می‌شود. فقط کافی است پیگیر باشید و البته اصول اولیه بهداشت را به کودکان خود بیاموزید.

ریزش مو در کودکان و بیماری آلوپسی

بروز ناگهانی تکه‌های گرد و بیضی طاسی روی سر به نام آلوپسی معروف است. این تکه‌ها کاملا صاف و بدون مو و بدون التهاب و پوسته هستند. بیماری آلوپسی معمولا ظرف یک شب یا حداکثر چند روز ظاهر می‌شود. در آلوپسی سیستم ایمنی بدن به فولیکول مو حمله می‌کند. تشخیص حدود پنج درصد از کودکان مبتلا به آلوپسی‌آره‌تا فرم پیشرفته‌تری از بیماری را نشان می‌دهند که شامل از دست رفتن همه مووهای سر است. برای تشخیص این بیماری آزمایش خاصی وجود ندارد و متخصصان پوست اغلب این بیماری را با رد سایر علل طاسی و بررسی‌ تکه‌های طاسی از نزدیک تشخیص می‌دهند. البته آزمایش کشیدن موها در اطراف ضایعه کمک‌کننده است. اگر موها به راحتی کنده شود، نشان می‌دهد ضایعه فعال بوده و باید منتظر ادامه طاسی بود اما به طور کلی درمان مشخصی برای این بیماری وجود ندارد. هرچند از برخی داروها برای رویش مجدد مو استفاده می‌شود اما این داروها از ایجاد ضایعات جدید جلوگیری نمی‌کند. درمان اگر ریزش مو در حد یکی دو تکه کوچک باشد و تکه‌ها به هم متصل نشده و ناحیه وسیعی را در برنگرفته باشند، به راحتی قابل درمان است اما در صورتی که این ریزش منتشر شده باشد و موهای ابرو و مژه و بدن را نیز درگیر کرده باشد، درمان به سختی انجام می‌شود اما به طور کلی با درمان مناسب درصد بالایی از بیماران تمامی موهای از دست رفته خود را ظرف مدت یک سال باز‌می‌یابند. البته در برخی بیماران این بازگشت زودتر اتفاق می‌افتد. این کودکان باید فقط و فقط تحت نظر متخصص پوست درمان شوند.

ریزش مو در کودکان و تیروئید

کم کاری و پر کاری تیروئید هر دو می توانند هم در کودکان و هم در بزرگسالان موجب ریزش موها گردند. کودکان مبتلا به کم کاری تیروئید علاوه بر ریزش مو علائمی مانند خستگی، افسردگی، اختلال در یادگیری و ازدیاد وزن را نیز تجربه می کنند، در بسیاری از موارد کمبود ید عامل کم کاری تیروئید در کودکان می باشد که با مصرف مکمل های غذایی حاوی ید و اصلاح برنامه غذایی این مشکل رفع می گردد در برخی موارد نیز احتیاج به تجویز قرص های هورمون جایگزین از قبیل لووتیروکسین می باشد. پرکاری تیروئید نیز می تواند باعث ریزش موها گردد، بیش فعالی، بی خوابی، پرخاشگری، بی قراری از سایر علائم پر کاری تیروئید در کودکان می باشد. با انجام آزمایشات خون T3, T4, TSH پزشک می تواند وضعیت غده تیروئید کودک را بررسی نماید.

ریزش مو در کودکان و کم خونی

در کودکان مبتلا به کم خونی، خون که حاوی مواد مغذی و اکسیژن است کمتر به ریشه موها رسیده و سبب تضعیف آن ها می گردد. کودکان مبتلا به کم خونی معمولا ریزش شدید مو را تجربه نمی کنند و صرفا دارای موهای نازک و شکننده می باشند. خستگی زودرس، رنگ پریدگی، نفس نفس زدن با فعالیت های بدنی، عدم تمرکز فکری و زودرنجی از علائم کم خونی می باشند. از علل کم خونی می توان به کمبود آهن، اسید فولیک و ویتامین ب۱۲ اشاره کرد. آزمایشات خون CBC, Ferritin, Iron Serum, TIBC برای بررسی وضعیت خون و میزان ذخایر آهن مورد استفاده قرار می گیرند.

ریزش مو در کودکان و تغذیه

از دیگر دلایل ریزش مو در کودکان است، مصرف بیش از حد تنقلات از قبیل پفک، چیپس، شکلات و غیره که صرفا دارای کالری بالا و فاقد مواد مغذی کافی می باشند سبب کاهش اشتها و عدم تمایل کودکان به خوردن وعده های اصلی غذایی می گردند و این امر کودکان را در معرض جدی سو تغذیه قرار می دهد. مواد مغذی اصلی جهت رویش و حفظ سلامت موها عبارتند از پروتئین، کلسیم، منیزیم، ویتامین د، روی(زینک)، آهن و ویتامین های گروه ب. توصیه می شود کودکان خود را از سنین پایین عادت به تغذیه مناسب و استفاده از همه گروه های غذایی دهید. همچنین توصیه می شود زیر نظر پزشک و یا متخصص تغذیه از مکمل های غذایی مناسب برای کودک خود استفاده نمایید.

ریزش مو در کودکان و انگل های پوستی

شپش: رعایت و یا عدم رعایت بهداشت ارتباطی با انتقال شپش ندارد، اکثر افراد از تماس سر با سر با فرد آلوده به شپش، آنرا دریافت می کنند. تماس سر با سر و یا استفاده از پتو، بالش، حوله فرد آلوده امکان انتقال شپش را ممکن می سازد. شپش به دنبال خون انسان است و کثیفی و یا تمیزی سر نقشی در انتقال آن ندارد. سالانه میلیون ها نفر دچار شپش سر در سراسر دنیا می شوند. ابتلا به شپش سر در مدارس و بین کودکان ۳ الی ۱۲ سال بیشتر شایع است البته هر فرد و در هر سنی می تواند آنرا دریافت کند. شپش سر به تنهایی باعث ریزش مو در کودکان نمی شود اما سبب خارش شدید شده و اگر کودک سر خود را به شدت بخاراند پوست سر زخم و دچار عفونت می گردد که این امر می تواند در نهایت منجر به ریزش موها گردد. کنه: نوعی دیگر از انگل های پوستی است که با چسبیدن به پوست سر و مکیدن خون و روغن طبیعی بدن که برای طراوت موها ترشح می شود موجب ریزش موها می گردد. امکان انتقال کنه و کک از حیوانات خانگی مثل سگ و گربه به انسان امکان پذیر است به همین دلیل توصیه می شود حیوانات خانگی خود را مرتبا به دامپزشکی جهت معاینه ببرید. اعضای خانواده کودک مبتلا به انگل های پوستی باید نکات بهداشتی مربوطه را رعایت کنند از لباس، پتو، کلاه، بالش، شانه و سایر لوازم شخصی کودک استفاده ننمانند. همچنین توصیه می شود روزانه لحاف و روکش بالش کودک با آب بالای ۴۰ درجه سانتی گراد شسته شود و در صورت امکان اتو گردند. کودک تا درمان کامل نباید به مدرسه برود زیرا امکان انتقال انگل های پوستی به سایر کودک امکان پذیر است.

دلایل ریزش مو در کودکان

درکل انواع بسیاری از ریزش مو وجود دارد و به دلایل مختلفی رخ می دهد. برخی انواع آن مادرزادی هستند ( از زمان تولد وجود دارد). در این کودکان، علت از دست دادن مو معمولا علل ژنتیک (ارثی) یا ناهنجاری ساختاری مو است. موی کودک این طور ساخته شده است- و وی این طور به دنیا آمده است. انواع دیگر ریزش مو بعدا در زندگی ایجاد می شود. انواع زیاد ریزش موی اکتسابی وجود دارد و علت هر نوع با دیگری فرق دارد. بعضی ریزش موها بعد از عفونت کف سر اتفاق می افتد مثل تینئا کاپیتیس. انواع دیگر ریزش مو نتیجه مشکلات پوستی است( مثل سل جلدی) که باعث التهاب کف سر یا شرایط پزشکی دیگر مثل بیماری تیروئید یا تغذیه ضعیف می شود. یکی از متداول ترین انواع ریزش مو در کودکان alopecia areata است. یک بیماری خودایمنی با علت ناشناخته است که در آن التهابی در دور موها ایجاد می شود و باعث ریزش آن ها می شود. همینطور تلوژن نیز متداول است که در آن مو بعد از یک وضعیت پر استرس می ریزد مثل تب بالای طولانی یا جراحی. ریزش مو می تواند به خاطر داروهای خاصی نیز رخ دهد که شایع ترین آن ها داروهای شیمی درمانی هستند. بعضی افراد به اشتباه باور دارند که سرطان باعث ریزش مو می شود واقعیت این است که ریزش مو در بیماران سرطانی به خاطر درمان است نه بیماری. ریزش مو می تواند به خاطر تروما به سر باشد. این حالت می تواند به خاطر فشار طولانی روی کف سر اتفاق بیفتد.

ریزش مو و رشد دوباره مو

در مورد انواع اکتسابی ریزش مو، زمانی که علت زمینه ساز ریزش مو درمان شد، مو معمولا دوباره رشد می کند. مو تقریبا ۱ سانتی متر در هر ماه رشد می کند، بنابراین رشد موی قابل توجه معمولا ۲ تا ۳ ماه طول می کشد. در کودکان با telogen effluvium, رویش مو معمولا به آهستگی طی دوره چهار تا شش ماه بر می گردد. در مورد ریزش مو به علت عفونت، شرایط پوستی التهابی یا تروما به کف سر، کف سر ممکن است نیاز به زمانی برای بهبودی داشته باشد، بنابراین بهبود کندتر است و ممکن است برای شش تا دوازده ماه مشخص نشود.